Hội An, ngày trở về

 

Năm nay, lần đầu tiên tôi về với Hội An vào một ngày xuân. Không có cái nắng ướm vàng góc phố cổ, Hội An những ngày đầu xuân mang một vẻ đẹp khác mới bởi những dãy đèn lồng đủ màu sắc giăng khắp con phố và những chậu hoa cúc vàng đặt trước mỗi cửa nhà được tô điểm bởi những chiếc nơ đỏ dễ thương. Không khí Tết ở Hội An thật đáng yêu.

 

Ngày trở về Hội An, không khí trong phố cổ dường như náo nhiệt hơn những ngày mùa hè. Du khách Việt ít hơn mà thay vào đó, nhiều khách du lịch nước ngoài hơn đến với phố cổ. Có đôi chút ngạc nhiên đối với tôi bởi phố cổ yên tĩnh mà tôi từng yêu quý giờ đã khác nhiều hơn so với hai năm trước đây. Có những góc phố ồn ào hơn bởi tiếng nhạc hiện đại phát ra từ quán bar trong khu vực trung tâm, những quán cà phê trong nhà cổ dường như vắng hơn, nhường chỗ cho những không gian hiện đại của nhà hàng, tiệm quần áo thương hiệu Tây, quán rượu với cái tên cũng rất Tây, Q Bar, được trang trí theo motif hiện đại trong khung nhà cổ của phố Hội, thấp thoáng vài cửa hiệu minimart bán đồ uống, đồ ăn kiểu Tây ngay trung tâm phố cổ. Có cảm giác một cái gì đó như bị đánh mất trong tôi. Tôi thích sự yên tĩnh, xưa cũ của con đường, góc phố Hội An. Tôi thích sự giữ gìn từng chi tiết nhỏ cổ xưa trong các ngôi nhà cổ và hội quán. Tôi thích cây cầu Nhật Bản, với những chiếc đèn lồng đủ màu sắc tô điểm cho mái rêu xanh, bức tường rêu xanh mà bạn có thể dễ dàng bắt gặp trên con đường đi dạo khám phá. Tôi vẫn tìm thấy chúng, vẫn tìm thấy sự gần gũi và quen thuộc ấy. Nhưng cũng không khỏi chạnh lòng khi thấy phố giờ ồn ào theo kiểu thương mại hóa hơn, chạnh lòng khi các cửa hàng cửa hiệu có người nước ngoài quản lý điều hành giờ nhiều hơn bên cạnh các cửa hàng tranh sơn mài, đồ lưu niệm, cửa tiệm tailor đồ lụa của tiểu thương người Việt. Đành rằng đó là sự phát triển tự nhiên của thương mại và du lịch. Nhưng hình ảnh con phố thương mại hóa do du lịch tại Sapa những năm về trước và bây giờ không khỏi làm tôi lo sợ về sự thay đổi mà chỉ vài năm nữa thôi, nếu không được quan tâm đúng mức của những nhà quản lý địa phương, Hội An cũng sẽ rơi vào hoàn cảnh tương tự.

Tôi chỉ có thể đi qua những quán bar trong các ngôi nhà cổ ồn ào tiếng nhạc mà không dám bước chân vào. Tôi chỉ có thể nhìn ngắm những chiếc áo ba lỗ, váy hai dây màu sắc và hiện đại tại các cửa hiệu quần áo do người nước ngoài điều hành. Họ thuê lại các nhà cổ làm cửa hiệu kinh doanh của họ, bán với giá cao hơn rất nhiều so với mặt bằng mặt hàng chung của người địa phương. Chúng tuy đẹp nhưng cũng chỉ phù hợp với khách du lịch nước ngoài đến thăm, chứ ngay cả với khách Việt Nam, kiểu dáng và giá cả không hẳn là phù hợp, mà chúng cũng không mang nét gì đặc trưng là sản phẩm với linh hồn Hội An cả.

 

Có những điều mà không hề thay đổi, đó là sự hồn hậu, nhiệt tình, thân thiện của những người dân sống trong khu phố cổ hay những ngôi làng nằm xa hơn trung tâm. Tôi lại được đạp xe qua các con phố, được ăn những món ăn địa phương tuyệt vời như cơm gà, thịt nướng cuộn bánh tráng, bún thịt nướng Hội An… Tôi cũng nhận ra rằng kem ở Hội An thật ngon, thanh mát. Tôi lại mua thêm cho mình vài bộ đồ lụa làm quà, những đồ khi mặc sẽ nhắc tôi về Hội An yêu quý.

Tôi cũng đi thăm lại Mỹ Sơn với những hiểu biết sâu sắc hơn về thánh địa, với sự giới thiệu vui tính của anh hướng dẫn viên du lịch cùng đoàn. Tôi lại được thưởng thức bữa tối tại quán ăn yêu thích gần biển Cửa Đại. Thật vui khi gặp lại gia đình chủ quán . Họ vẫn thế, đầm ấm, vui vẻ, yêu thương nhau qua từng cử chỉ dù bận rộn đón tiếp khách. Tôi cũng được thưởng thức lại hương vị bánh mì phố cổ của chị chủ người địa phương trên góc phố Nguyễn Huệ, Trần Phú. Chị đã theo mẹ chị bán bánh mì ở Hội An từ khi còn là cô bé 15-16 tuổi. Đến giờ chị đã là người mẹ trên 50 tuổi với hơn 30 năm bán bánh mì tại góc phố này, chứng kiến bao thăng trầm thay đổi của phố cổ và con người Hội An. Tôi cũng được lắng nghe những bản nhạc được biểu diễn bằng nhạc cụ dân tộc của những chàng trai, cô gái Hội An yêu âm nhạc và yêu giá trị dân tộc. Thật vui khi nhạc dân tộc Việt Nam có sức hút riêng với du khách quốc tế. Chỉ 1 lúc nhanh thôi, khi tiếng nhạc cất lên, nhiều du khách nước ngoài dừng lại lắng nghe chăm chú và chụp ảnh, ghi lại giây phút đó. Hội An vẫn tự hào như thế, là thành phố không có dây điện lộ thiên, không có cột anten tivi, không có xe máy chạy trong phố cổ những giờ cao điểm. Một tin vui nữa là từ dịp Tết Nhâm Thìn này, Hội An còn là thành phố đầu tiên của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á được phủ kín mạng lưới Internet không dây, miễn phí. - một tín hiệu mừng đưa Hội An đi xa hơn, rút ngắn khoảng cách thông tin với thế giới.

 

 

Hội An, ngày trở về, một chút xao xuyến vì sự đổi thay của Hội An, nhiều thương nhớ khi đi qua những con đường góc phố vẫn giữ nguyên nét cổ xưa, rêu cũ, và hạnh phúc bởi trái tim tôi đã không còn cô đơn nữa. Cảm ơn phố Hội đã đem lại sự yên bình cho tôi. Mong rằng phố sẽ không thay đổi theo hướng thương mại hơn nữa, mong rằng các nhà quản lý văn hóa và du lịch địa phương sẽ quan tâm đúng mức hơn nữa, để Hội An bên cạnh việc giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, cũng cần được quy hoạch phát triển phù hợp. Các spa, bar, khách sạn kiểu mới nên nằm xung quanh phố cổ chứ không nên xen kẽ trong trung tâm, để hình ảnh di sản văn hóa Việt Nam và thế giới - phố cổ Hội An vẫn giữ nguyên nét đẹp vốn có của nó.

Yêu Hội An thật nhiều.
Hội An, xuân 2012

Vì sao tôi yêu Hội An

Với tôi, mỗi khi nghĩ về Hội An, một mảnh đất bình dị và hiền hoà mến khách trên dải đất miền Trung của Việt Nam, trong tôi lúc nào cũng có một tình cảm và ấn tượng đặc biệt dành cho nó. Ở bài viết này, tôi muốn viết về Hội An bằng ngôn ngữ Việt, thứ tiếng mà bản thân tôi có thể  dễ dàng nhất diễn tả cảm xúc, ấn tượng của mình về Hôi An một cách trọn vẹn, đầy đủ nhất trong sự hiểu biết và trải nghiệm của cá nhân tôi. Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với các bạn những điều làm tôi yêu Hội An nhiều đến vậy. Tôi sử dụng những hình ảnh trong hai chuyến đến thăm Hội An gần đây nhất của mình vào năm 2009 và 2010 trong bài viết này, và hy vọng có thể chia sẻ với những người bạn của mình đang ở Việt Nam hay sẽ đến Việt Nam, đã từng nghe đến Hội An, muốn và sẽ đến thăm Hội An một vài cảm nhận thú vị trong các chuyến đi của tôi tới nơi đây.

1. Điều đầu tiên tôi yêu mến Hội An là sự kết hợp hài hoà của kiến trúc nhiều nền văn hoá, đánh dấu sự giao lưu văn hoá tuyệt vời của mảnh đất miền Trung Việt Nam từ những thế kỉ trước. Những ngôi nhà thấp nhưng cổ xưa mang hơi hướng kiến trúc Trung Hoa, những chiếc lồng đèn nhỏ xinh luôn treo trước cửa từng ngội nhà trong ngõ phố cổ...thật dễ gặp khi đến Hội An. Lần đầu tiên tới phố cổ Hội An, tôi không khỏi trầm trồ bởi Hội An thực sự là bảo tàng sống của những ngôi nhà cổ có từ hàng trăm năm, mang kiến trúc của Trung Hoa và Nhật Bản xưa. Phải kể đến những hội quán của người Hoa như hội quán Phúc Kiến, Hải Nam, chùa Cầu Nhật Bản nổi tiếng trong lòng phố cổ... Tất cả chứng minh cho một xã hội đa dạng về văn hoá, thành phần xã hội của cửa ngõ giao lưu buôn bán sầm uất xưa kia giữa người Việt với các nước láng giềng, hay những nước xa xôi nhất như Bồ Đào Nha, Ý... Là người Việt, tôi cảm thấy tự hào và khâm phục  những người dân phố cổ, những nhà văn hoá lịch sử đã hàng ngày gìn giữ từng nếp nhà, nếp ngõ của Hội An qua năm tháng thời gian, qua những đợt lũ hàng năm tràn về, để có được một Hội An luôn sinh động và giàu truyền thống á đông như vậy.

 Located on Vietnam’s central east coast near the vibrant, international city of Da nang, Hoi An is a colorful and well preserved traditional Asian trading port with an exciting fusion of cultures dating from the 15th to 19th century.

The architecture of Hoi An is characterized by a harmonious blend of Vietnamese, Chinese and Japanese influences, uniquely the Japanese bridge.

2. Văn hoá tín ngưỡng ở Hội An cũng mang một dấu ấn riêng, mang lại cho tôi rất nhiều cảm xúc về cuộc sống và con người nơi đây.

 

.

Các ngôi chùa ở phố cổ Hội An mang đậm văn hoá tín ngưỡng của người Hoa, từng đến buôn bán và sinh sống tại nơi đây từ thế kỉ 15-16.

 

  The ancient town’s influences reflect indigenous Vietnamese culture with Chinese and Japanese cultural features to create this unique UNESCO World Heritage listed site.

Một trong những điểm đến của tôi khi thăm phố cổ Hội An là thăm các chùa cổ. Chùa cổ ở Hội An duy trì kiến trúc truyền thống với sân vườn ở giữa và các lối hành lang để mở chạy dọc từng khuôn nhà. Mùi hương trầm tạo cảm giác rất thanh bình, ấm cúng khi bạn đến thăm.

 

Rất nhiều dấu tích của văn hoá Trung Hoa còn lưu giữ ở Hội An, có cả những câu chuyện kể về sự hình thành của từng ngôi nhà hội quán cổ. Rất tiếc tiếng Trung còn hạn chế của tôi không đủ để giúp tôi đọc hiểu hết những gì viết trên đó, nhưng nó làm tôi thấy gần gũi và đôi khi tự thán phục mình khi đọc được những chữ quen mặt.

Vòng hương ở Hội An mang một ý nghĩa đặc biệt. Có rất nhiều người khách đến, kể cả khách nước ngoài cũng có thể viết những lời cầu chúc cho gia đình họ lên tấm thẻ vàng sẽ được lồng vào hương. Những người trông nom chùa sẽ lưu giữ chúng trong 1 thời gian nhất định , thường là 1 năm, để những lời chúc mới được nối tiếp. Nó cho thấy sự cởi mở và đón chào của người Hội An, dù bạn không theo tín ngưỡng Phật Giáo, bạn luôn được hoan nghênh và trân trọng bởi tâm ý và lời cầu nguyện vì những điều tốt đẹp hơn cho những người bạn yêu thương.

3. Điều tôi thích thứ ba ở Hội An là sự giản dị, thân thiện và mến khách của người dân địa phương. Có lẽ không ở đâu như Hội An, dù bạn đến từ đâu, từ châu lục  hay đất nước nào, bạn là người Việt hay người nước ngoài, bạn đến và đều luôn được chào đón như nhau bằng sự hiếu khách rất chân thật của người dân nơi đây. Tôi yêu những con ngõ nhỏ trên phố cổ nơi những gánh hàng quà hay xe đẩy di động được những người dân lao động ở Hội An chào khách. Người Hội An không xô bồ. Họ cởi mở ngay từ nụ cười khi bạn đến gần, và hồ hởi chia sẻ giới thiệu thêm cho bạn về cuộc sống ở nơi đây, về những điểm bạn muốn đến thăm, về món ăn mà bạn nên thử khi đến Hội An. Dưới cái nắng thường xuyên ở vùng đất này, nụ cười không bao giờ thôi xuất hiện trên gương mặt của người dân phố cổ nếu bạn muốn trò chuyện. Không vồ vập, không ồn ào, người Hội An khi tiếp xúc, có cảm giác như bạn đang trò chuyện với người quen thân lâu ngày gặp lại vậy. 

4. Điều thứ tư có lẽ bạn sẽ ngạc nhiện là du lịch Hội An rất thú vị nhưng chi phí bạn bỏ ra không nhiều như bạn nghĩ. Dù là một điểm đến du lịch khá nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới như một di sản văn hoá thế giới được công nhận từ lâu bởi UNESCO,  giá cả dịch vụ du lịch ở Hội An rất vừa phải. Giá phòng ở khách sạn tại lòng phố cổ không quá đắt. Ở nhà cổ như khách sạn Vĩnh Hưng 1 phòng nhỏ hoặc lớn là 10~15USD/ đêm trong khi ở khách sạn khác theo phong cách nội thất hiện đại giá cũng chỉ thường giao động từ 8~12 USD/ đêm.

Ẩm thực Hội An rất phong phú, ngon mà lại không đắt. Trong chuyến đi của tôi tháng 6 năm ngoái, tôi vẫn có thể uống nước mía tươi 1 cốc giá 5000 VND, 1 cốc hoa quả dầm đầy đủ các thứ hoa quả miền Trung với lượng gấp đôi mà tôi thấy ở Hà Nội với giá chỉ 8000 VND hay như bún thịt nướng gần bến Chùa Cầu với giá 15 000 VND với tất cả những gì ngon và đầy đặn nhất mà 1 phần ăn có thể có. Bạn nên thử những món ăn nổi tiếng ở Hội An  như cao lầu, hoành thánh, bánh bao, bánh vạc... Riêng với tôi, món ăn tôi thích nhất ở Hội An là cơm gà, bánh mì phố Hội mang hương vị rất riêng ;-) Đồ uống tôi thích nhất là chanh leo tươi, hoa quả dầm và nước mía Hội An. Ngoài ra, có một số món tôi sẽ thử trong chuyến thăm tới như bánh bao, bánh vạc, hến trộn, cao lầu, chè bắp Cẩm Nam hay chè rong buổi tối. Người Hội An khi mua bán không hề nói thách quá nhiều. Ngay cả bạn mua hàng hay chỉ đứng hỏi han và ngắm hàng của họ, họ cũng vẫn cười tươi với bạn. Đi thăm chợ Hội An, nếu thích bạn có thể mặc cả, nhưng giá hàng hoá sẽ chỉ bớt chưa tới 10% hoặc không vì thực sự bản thân hàng hoá đã được nói giá hợp lý. Bản thân tôi rất thích dạo qua những hàng lưu niệm như thế này. Tôi thực sự bị cuốn hút bởi những đồ trang trí gia dụng dễ thương, đầy màu sắc và rất tiện dụng như ở đây. 

Hoi An used to be the biggest sea port in the centre of Vietnam from 15th to 19th century. 

Hay tôi cũng dễ dàng bị hút hồn bởi những gian nhà triển lãm tranh sơn mài, những cửa hàng bán đồ lụa tơ tằm. Đến Hội An, tại sao không khi bạn nên chọn cho mình 1 bộ đồ ưng ý, may sẵn hoặc may đo trong 1-2 ngày. Cá nhân tôi cũng đã đặt cho mình 1 chiếc váy và áo lụa tại 1 hàng may trên phố Bạch Đằng. Mỗi lần mặc chúng, tôi rất nhớ Hội An bởi sự nhiệt tình và chu đáo của người thợ may, đường kim mũi chỉ dù là may gấp 1-2 ngày nhưng rất bền và cẩn thận như tính cách chu đáo của người Hội An vậy. Và bạn cũng nên yên tâm về giá cả, bởi chúng không hề đắt khi bạn hỏi chủ hàng mức giá.

Merchant ships from many countries such as the Netherlands, Great Britain, Japan, France, Portugal, China, Indonesia etc. used to anchor here to purchase silk, pottery, tea, pepper and lacquer ware of Vietnam.

Món quà lưu niệm tôi thích nhất ở Hội An là kỉ niệm đi vòng quanh chợ Hội An, tìm mua cho được 1 chiếc võng mang về Hà Nội. Tôi thích cảm giác nằm võng, rất dễ chịu và vui nữa ;-)


5. Điều tôi thích về giải trí ở Hội An là dành thời gian đi dọc sông An Hội và sông Hoài - con sông chạy dọc đường Bạch Đằng, để chiếc cầu lớn An Hội bắc qua nối hai bờ. Hay thư giãn sau 1 cuốc dài đi bộ tại 1 quán cafe trong khu phố cổ.

Cầu An Hội, vắng vào ban ngày vì nắng miền Trung nhưng đông đúc vào ban đêm vì lượng khách du lịch sang cầu thăm khu phố đền lồng bên kia cầu.

Góc nhìn khi đứng trên cầu An Hội. Chùa Cầu Nhật Bản chỉ cách 100m về bên phải.

 Góc cafe phố cổ

Những quán nhỏ xinh xắn trên đường Bạch Đằng nhìn ra sông An Hội.

Nơi đây, ban ngày tàu thuyền cũng tấp nập chở hoa quả hay hàng cá vào chợ Hội An. Tôi cũng có dịp thăm chợ Hội An vào buổi sớm, khi chợ cá ở đây thật tươi mới và đông người buôn, người mua địa phương hơn là khách du lịch. Có lẽ tôi không thể quên được món tôm và ghẹ luộc - sản phẩm có được sau chuyến shopping ở chợ cá như một bữa trưa thịnh soạn trước khi rời Hội An.

Nói đến đây, tôi có một lời khuyên nếu bạn đến Hội An, hãy thử ngắm phố cổ bằng cách đơn sơ và giản dị nhất như bạn thấy: xe đạp hay xích lô. Phương tiện dễ nhận thấy và phổ biến nhất ở Hội An là xe đạp và xích lô. Một môi trường bình yên, không ồn ào, không khói bụi, một môi trường dân dã mà đặc biệt chỉ ở miền Trung Việt Nam như Huế hay Hội An bạn mới dễ nhận thấy nhất.

 

Bởi thế, hãy thử một lần dạo chơi Hội An bằng cách như vậy. Tin tôi đi, bạn sẽ có một trải nghiệm và cảm giác rất thú vị. Đâu đó trên đường đi, người dân Hội An có thể nhìn bạn mỉm cuời thân thiện, hay sẽ chỉ dẫn cho bạn nơi bạn đang tìm đến một cách nhiệt tình.

Một góc làng quê trên đường tôi đạp xe ra biển Cửa Đại

6. Nếu may mắn, bạn đến thăm Hội An vào ngày rằm âm lịch của tháng (ngày 15 hàng tháng theo lịch âm), bạn sẽ được cảm nhận Hội An về đêm trong lung linh ánh đèn lồng và nến. Trong chuyến đi của mình vào năm ngoái, tôi đã có được may mắn ấy. Hội An mang một vẻ đẹp huyền ảo và rực rỡ hơn trong đêm đặc biệt của tháng. Có những con thuyền thả hoa đăng trên sông. Có những góc phố đi bộ nhà nhà tắt đèn điện, thắp đền lồng, khoác lên mình vẻ đẹp cổ xưa yêu dấu.

7. Và nếu bạn là người yêu biển, đừng quên biển Cửa Đại, Hội An cách phố cổ không xa (~15 phút đạp xe đạp hay dưới 10 phút xe máy). Ở đây biển yên bình và bãi cát trắng trải dài. Những resort đáng yêu dọc con đường chạy song song với biển là điểm nghỉ dưỡng lý tường cho những ai thích du lịch nghỉ dưỡng. Tôi đã có 1 khoàng thời gian ý nghĩa tại Palm Garden, và nếu có dịp tôi vẫn muốn quay lại nghỉ tại Palm Garden. Buổi chiều bạn sẽ thấy nhiều người dân địa phương cũng đến để thư giãn sau một ngày lao động của họ. Và người đi dạo biển hay chơi trên bãi biển nhiều hơn là xuống tắm. Một lời khuyên dành cho bạn, nếu bạn muốn thưởng thức nước dừa, trong 1 buổi chiều yên ả, đừng quên hỏi giá trước khi gọi nhé. Đó là 1 kinh nghiệm nho nhỏ để không rơi vào tình huống như tôi đã từng thôi ;-) Còn thì biển Cửa Đại rất đáng yêu.

 

Đây là chú chó nhỏ đáng yêu của 1 người bạn Việt Nam, khi tôi cùng cô bạn đạp xe ngắm biển Hội An vào buổi chiều. Chúng tôi đã đưa bạn cún con đi chơi biển cùng. Nhưng chỉ nhanh chóng trong lúc chúng tôi đang nằm dài trên cát trò chuyện, cún con cũng quá thoải mái vì gió biển hiu hiu và cái bụng no căng trước khi đi chơi, nên đã nhanh chóng ngủ luôn trên bãi cát.

8. Có lẽ, một điều nữa khiến tôi dành cho Hội An một tình cảm trân trọng bởi mảnh đất này đã cho tôi cơ hội có thêm những người bạn mới và những kỷ niệm đẹp không bao giờ quên.